Sprężarki są nieodłącznym elementem wielu gałęzi przemysłu, a ich sercem są zawory napełniające. Te kluczowe komponenty odpowiedzialne są za kontrolowanie przepływu czynnika roboczego. Warto więc przyjrzeć się bliżej ich budowie oraz zasadzie działania.
Zawory napełniające, zwane również zaworami ssącymi, to elementy montowane na wlocie sprężarki, które kontrolują przepływ czynnika roboczego (np. powietrza, gazu czy pary) do cylindra sprężarki. Ich głównym zadaniem jest umożliwienie przepływu medium tylko w jednym kierunku – od strony ssącej do strony tłoczącej. Zawory napełniające do sprężarek składają się z korpusu, który posiada otwory wlotowe i wylotowe, oraz ruchomego elementu zwyczajowo nazywanego zasuwą lub membraną. Element ten otwiera się pod wpływem różnicy ciśnień, a następnie zamyka się, gdy ciśnienie po obu stronach wyrównuje się lub staje się wyższe po stronie tłoczącej.
Zawory napełniające do sprężarek płytowe składają się z cienkiej płytki metalowej lub plastikowej, która pod wpływem różnicy ciśnień odkształca się i odsłania otwór wlotowy. Gdy ciśnienie po obu stronach płytki wyrównuje się, płyta powraca do swojego pierwotnego kształtu, zamykając otwór. Zawory płytowe są stosowane przede wszystkim w sprężarkach tłokowych o małych i średnich rozmiarach. Z kolei zawory membranowe wykorzystują elastyczną membranę, która pod wpływem różnicy ciśnień odkształca się i pozwala na przepływ czynnika roboczego. Membrany mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak gumy czy tworzyw sztucznych, a ich wybór zależy od warunków pracy sprężarki oraz rodzaju czynnika roboczego. Zawory membranowe są często stosowane w sprężarkach śrubowych oraz tłokowych o większych rozmiarach. W zależności od specyfiki zastosowania oraz wymagań technicznych, w sprężarkach można spotkać również inne rodzaje zaworów napełniających, takie jak zawory kulowe czy zawory krążkowe.